بعد از حضور متهم در مرجع تحقیق از او بازجویی به عمل می‌آید و بحثی که ما در این مقاله قصد داریم به آن بپردازیم بحث بازجویی از متهم می‌باشد. در این راستا به مواد قانون آیین دادرسی کیفری نیز اشاره می‌کنیم. نکته‌ای که باید به آن توجه کنید این است که  تفاوتی نمی‌کند که متهم خودش در مرجع تحقیق حاضر شود و یا اینکه ماموران جلب او را به مرجع بیاورند. در ادامه به بیان مطالب و نکاتی در این خصوص می‌پردازیم.

آیا امکان به تاخیر انداختن بازجویی وجود دارد یا خیر  ؟

بلافاصله بعد از وارد شدن متهم به مرجع تحقیق بازجویی از او انجام می‌شود. اما در مواردی این امکان وجود دارد که بازجویی به تاخیر بیفتد به عنوان مثال ممکن است نتایج پزشکی قانونی که در بازجویی موثر است هنوز مشخص نشده باشد یا اینکه خود احضار‌شونده به علل قانونی نتواند در زمان مقرر در مکان دادسرا حضور یابد. در صورت تحقق چنین موقعیت‌هایی می‌توان آن را را به تاخیر انداخت.

مهلت باز‌جویی

هنگامی که متهم جلب می‌شود و برای انجام بازجویی نزد بازپرس می‌رود تحقیق از وی باید فوراً به عمل ‌آید. اما تا ۲۴ ساعت تحقیق از متهم می‌تواند به طول بینجامد. اگر امکان تحقیق وجود نداشت باید دستوری صادر شود مبنی بر اینکه متهم تحت نظر قرار بگیرد. توجه کنید که مجموعه این ساعات باید حداکثر ۲۴ ساعت باشد و اگر بیشتر از ۲۴ ساعت به تاخیر بیفتد در واقع توقیف غیرقانونی محقق شده است. طولانی‌شدن مدت بازجویی بیشتر از بیست و چهار ساعت موجب مجازات عاملان آن خواهد بود.

نخستین مرحله بازجویی

اولین اقدامی که در نخستین مرحله انجام می‌شود استعلام هویت متهم است و منظور از استعلام هویت این است که مشخصات او از خودش پرسیده می‌شود. در این مرحله بازپرس مکلف است مشخصات دقیق متهم را به ثبت برساند. مواردی از قبیل نام، نام خانوادگی، شغل، نام پدر و…
اقدام بعدی که صورت می‌گیرد این است که اتهامی که به متهم وارد است به او تفهیم می‌شود. در واقع به متهم بیان می‌شود که چه عنوان مجرمانه‌ای به او نسبت داده شده است تا در صورت لزوم بتواند خود را برای دفاع احتمالی در دادگاه آماده نماید. در این صورت او متوجه می‌شود به دلیل ارتکاب کدام عمل مورد تعقیب کیفری قرار گرفته است و ادله اثباتی اتهام او به وی نشان داده می‌شود تا بداند چه دفاعی را در پیش گیرد.

سوالات مطروحه در بازجویی

بازپرس موظف است به متهم هشدار دهد که مراقب بیانات خود باشد. همچنین باید به وی اظهار کند که همکاری موثر او با مقامات قضایی می‌تواند موجب تخفیف مجازات او شود. 

سوالاتی که در طی بازجویی پرسیده می‌شوند باید روشن، مشخص و در ارتباط با اتهام باشند. طرح سوالات غیرمرتبط با اتهام، تلقینی، مبهم و اغفال‌گر ممنوع است. همچنین متهم را نمی‌توان به هیچ صورتی مجبور به اعتراف نمود. در صورت مشاهده چنین مواردی وکیل متهم می‌تواند به بازپرس تذکر دهد.

بازجویی اشخاص حقوقی

توجه کنید که تا اینجا در خصوص اشخاص حقیقی صحبت کردیم اما لازم است که به اشخاص حقوقی نیز اشاره کنیم. ماده ۶۸۹ قانون آیین دادرسی کیفری بیان می‌کند که بازپرس پس از حضور نماینده شخص حقوقی اتهامات را به وی تفهیم می‌کند. اما سایر محدودیت‌هایی که بر فرد متهم اعمال می‌شود بر نماینده شخص حقوقی قابل اعمال نیست.

مرحله آخر 

بعد از گذشت این مراحل و پرسیدن سوالات از متهم می‌پرسند که آیا اتهامات را می‌پذیرد یا خیر. معمولا متهم قبول نمی‌کند که او مرتکب عمل مجرمانه شده است. به همین خاطر سوالاتی از متهم در جهت کشف حقیقت پرسیده می‌شود. توجه کنید که در این جریان متهم می‌تواند سکوت کند. ماده ۱۹۷ قانون آیین دادرسی کیفری این حق را برای افراد به رسمیت شناخته است که بتوانند در این مرحله سکوت کنند.
در این صورت متهم از حقوق دفاعی خودش استفاده کرده است. این سکوت توسط بازپرس در صورت‌جلسه قید می‌شود.. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد عوامل رافع مسئولیت کلیک کنید.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص بازجویی از متهم، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون بازجویی از متهم پاسخ دهند .